Εισαγωγή
Η Οδηγία 2012/27/ΕΕ και η Οδηγία 2018/2002 για τροποποίησή της (εφεξής «Οδηγία») για την ενεργειακή απόδοση είναι το κύριο μέσο πολιτικής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας. Το άρθρο 7 αποτελεί τον βασικό πυλώνα της Οδηγίας, το οποίο απαιτεί από τα Κράτη Μέλη να θεσπίσουν Υποχρέωση Εξοικονόμησης Ενέργειας την οποία θα μπορούν να ικανοποιήσουν είτε με την εισαγωγή καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης, είτε με τη λήψη εναλλακτικών μέτρων πολιτικής ή και με συνδυασμό των δύο.
Υποχρέωση εξοικονόμησης ενέργειας
Σύμφωνα με την Οδηγία, τα κράτη μέλη επιτυγχάνουν σωρευτικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση, ο οποίος ισοδυναμεί τουλάχιστον με νέα εξοικονόμηση κάθε έτος από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2030 ίση με 0,8 % (0,24 % για Κύπρο και Μάλτα) της ετήσιας τελικής κατανάλωσης ενέργειας, υπολογιζόμενη κατά μέσο όρο κατά την πλέον πρόσφατη τριετή περίοδο πριν από την 1η Ιανουαρίου 2019. Η συνολική εξοικονόμηση ενέργειας για την Κύπρο μέχρι το 2030 ανέρχεται στους 243,04 χιλιοτόνους ισοδύναμου πετρελαίου εκ των οποίων οι 100 χιλιοτόνοι ισοδύναμου πετρελαίου θα ικανοποιηθούν από το καθεστώς επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης.
Υπόχρεα Μέρη
Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται στην Οδηγία, Υπόχρεο Μέρος υποδηλώνει τον διανομέα ενέργειας ή την εταιρεία λιανικής πώλησης ενέργειας που δεσμεύεται από τα εθνικά καθεστώτα επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης που αναφέρονται στο άρθρο 7.
Το καθεστώς επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης είναι εν τέλει ένας νομοθετικός μηχανισμός που θέτει απαιτήσεις στα Υπόχρεα Μέρη για επίτευξη στόχων εξοικονόμησης ενέργειας, παρέχοντας στους τελικούς καταναλωτές που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό τους μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας.
Σε εθνικό επίπεδο, σχετικός με τα Υπόχρεα Μέρη Κανονισμός είναι το Διάταγμα Κ.Δ.Π 488/2021. Ως Υπόχρεα Μέρη για κάθε ενεργειακό προϊόν επιλέγονται οι διανομείς ενέργειας, οι οποίοι ταυτόχρονα κατέχουν σωρευτικά κατ’ ελάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) της πωληθείσας ενέργειας κατά την τελική κατανάλωση με ελάχιστες πωλήσεις ενέργειας ίσης με δεκαπέντε (15) χιλιοτόνους ισοδύναμου πετρελαίου. Κάθε αρχή του έτους, το Υπόχρεο Μέρος υποβάλλει Ετήσιο Σχέδιο Συμμόρφωσης το οποίο ουσιαστικά αποτελεί το σχέδιο δράσης για την εκπλήρωση υποχρέωσης εξοικονόμησης ενέργειας.
Με Υπουργικό Διάταγμα που εκδίδεται σε ετήσια βάση, ο Υπουργός καθορίζει τα Υπόχρεα Μέρη για την εφαρμογή του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και κατανέμεται ο ετήσιος συσσωρευτικός στόχος, βάσει επικαιροποιημένων επίσημων στατιστικών στοιχείων πωλήσεων ενέργειας. Σχετικό είναι το Διάταγμα Κ.Δ.Π 522/2022, όπου έχουν επιβληθεί υποχρεώσεις σε επτά (7) Υπόχρεα Μέρη, εκ των οποίων μια εταιρεία διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και έξι (6) εταιρείες διανομείς καυσίμων κίνησης.
