Η ποιότητα των πετρελαιοειδών και καυσίμων που διατίθενται και χρησιμοποιούνται στην Κύπρο, ρυθμίζεται από τον περί Προδιαγραφών, Κριτηρίων Αειφορίας και Μείωσης των Εκπομπών των Καυσίμων Νόμο του 2022 (Ν.106(Ι)/2022), καθώς και από τους σχετικούς Κανονισμούς και Διατάγματα τα οποία βρίσκονται εν ισχύει δυνάμει του εν λόγω Νόμου, η δε εφαρμογή τους εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Για τον έλεγχο της ποιότητας των πετρελαιοειδών και καυσίμων στα πλαίσια εφαρμογής της νομοθεσίας, Εντεταλμένοι Επιθεωρητές του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας πραγματοποιούν επιθεωρήσεις και λαμβάνουν δείγματα πετρελαιοειδών από πρατήρια λιανικής πώλησης πετρελαιοειδών, εταιρείες διανομής πετρελαιοειδών, βιομηχανικά υποστατικά, τοπικούς προμηθευτές καυσίμων πλοίων, δεξαμενές αποθήκευσης, φιάλες υγραερίου, οχήματα και πλοία για διενέργεια εργαστηριακών αναλύσεων.
Ποιότητα Καυσίμων Κίνησης
Τα καύσιμα που διατίθενται στην Κυπριακή αγορά για χρήση στις οδικές μεταφορές είναι:
Αμόλυβδη βενζίνη 95, 98 και 100 οκτανίων,
Ντίζελ
Υγραέριο κίνησης
Η ποιότητα της βενζίνης και του ντίζελ που διατίθενται και καταναλώνονται στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ρυθμίζεται από την ευρωπαϊκή Οδηγία 98/70/ΕΚ σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και τις τροποποιήσεις αυτής. Οι πρόνοιες των οδηγιών έχουν μεταφερθεί στην κυπριακή νομοθεσία με τον περί Προδιαγραφών, Κριτηρίων Αειφορίας και Μείωσης των Εκπομπών των Καυσίμων Νόμο του 2022 (Ν.106(Ι)/2022), ενώ οι προδιαγραφές της βενζίνης και ντίζελ που διατίθενται και χρησιμοποιούνται στην Κυπριακή αγορά ρυθμίζεται με Διατάγματα ΚΔΠ 252/2015, 200/2016. Επιπρόσθετα, οι προμηθευτές της βενζίνης και του ντίζελ έχουν υποχρέωση όπως παρέχουν στους καταναλωτές, στα σημεία πώλησης, πληροφόρηση σε σχέση με την περιεκτικότητα της βενζίνης και του ντίζελ σε βιοκαύσιμα, η οποία καθορίζεται σε σχετικό Διάταγμα ΚΔΠ 201/2016.
Η παρακολούθηση και ο έλεγχος της ποιότητας της βενζίνης και του ντίζελ που διατίθενται στην Κυπριακή αγορά πραγματοποιείται σύμφωνα με το πρότυπο CYS EN 14274 FQMS (Fuel Quality Monitoring System). Το πρότυπο αυτό, σύμφωνα με την Οδηγία 98/70/ΕΚ, εφαρμόζεται από όλα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν υποχρέωση όπως ετοιμάζουν κάθε χρόνο έκθεση σχετικά την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ που διατίθενται στην επικράτεια τους και την υποβάλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνονται δείγματα καυσίμων βενζίνης και ντίζελ όλων των κατηγοριών από πρατήρια λιανικής πώλησης καυσίμων από όλες της επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου, δεξαμενές αποθήκευσης, οχήματα και διενεργούνται εργαστηριακές αναλύσεις. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι καύσιμο, που χρησιμοποιείται ή διατίθεται προς χρήση, δεν πληροί τις εκάστοτε προδιαγραφές ποιότητας που καθορίζονται στη νομοθεσία, τότε αυτό απομονώνεται άμεσα και απαγορεύεται χρήση ή/και η διάθεση του στην αγορά και εφαρμόζονται όλες οι πρόνοιες που προβλέπονται στη νομοθεσία.
Προδιαγραφές ποιότητας έχουν καθοριστεί και για το υγραέριο κίνησης με σχετικό Διάταγμα ΚΔΠ 395/2014.
Στο πλαίσιο εφαρμογής του περί Προδιαγραφών , Κριτηρίων Αειφορίας και Μείωσης των Εκπομπών των Καυσίμων Νόμου εφαρμόζεται σύστημα ελέγχου της ποιότητας των πετρελαιοειδών και καυσίμων, κατά το οποίο, πραγματοποιείται προγραμματισμός για τον έλεγχο της ποιότητας των καυσίμων. Μέρος του ελέγχου αποτελεί η λήψη δειγμάτων καυσίμων από αποθήκες καυσίμων (πλην των αποθηκών καυσίμων πλοίων που βρίσκονται επί των πλοίων) τα οποία οδηγούνται για εργαστηριακές αναλύσεις. Στις περιπτώσεις που από τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων αποδειχθεί ότι καύσιμο βρίσκεται εκτός των καθορισμένων από τη νομοθεσία προδιαγραφών, τότε ακολουθείται διαδικασία από σειρά βημάτων όπως περιγράφονται στον Νόμο για τη διασφάλιση του τερματισμού της χρήσης ή της διάθεσης του εκτός προδιαγραφών καυσίμου και οι παραβάτες αντιμετωπίζουν είτε ποινική δίωξη είτε επιβολή διοικητικού προστίμου είτε και τα δύο αυτά μαζί. Το πρόστιμο επιβάλλεται από τον Αρχιεπιθεωρητή σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 37 του πιο πάνω Νόμου και υπολογίζεται με βάση την εγκύκλιο με θέμα: «Μεθοδολογία καθορισμού ύψους Διοικητικού Προστίμου για Καύσιμα των οποίων οι Προδιαγραφές δεν συνάδουν με τις προδιαγραφές που καθορίζονται από τη νομοθεσία», ημερομηνίας 27/01/2023, η οποία εκδόθηκε δυνάμει του Άρθρου 37(2) του εν λόγω Νόμου.
