Δεκαετές Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου στην Ευρώπη (TYNDP) - ΕΚΕ (ΕΚΕ) και Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (ΕΑΕ)
Το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύου είναι το βασικό μέσο για την επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης. Όλα τα κράτη μέλη προσβλέπουν σε περισσότερη ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, σε προσιτές τιμές ενέργειας καθώς και σε βιώσιμη ανάπτυξη.
Όσον αφορά την ετοιμασία του TYNDP, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πρόκειται για μια συλλογική άσκηση. Η ποιότητα του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του ENTSO-E (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρισμού) και του ENTSO-G (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστήματος Μεταφοράς Αερίου) να εμπλέξει όσο το δυνατό νωρίτερα και όσο το δυνατό περισσότερο όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στον σχεδιασμό του Ευρωπαϊκού ηλεκτρικού δικτύου και δικτύου αερίου. Οι ENTSO-G και ENTSO-E συνεργάζονται τακτικά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον ACER καθώς και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
TYNDP Ηλεκτρισμού
Το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύου (TYNDP) που δημοσιεύει ο ENTSO-E κάθε δύο χρόνια παρουσιάζει τον τρόπο ανάπτυξης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας τα επόμενα 10 έως 20 χρόνια, ώστε να μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην επίτευξη των διαφορετικών και μερικές φορές ανταγωνιστικών στόχων. Το TYNDP είναι το αποτέλεσμα μιας διετούς διαδικασίας, ξεκινώντας από την ανάπτυξη σεναρίων για το πώς μπορεί να μοιάζει το ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας το 2030 και το 2040. Ο Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 2019/943 για το δίκτυο ηλεκτρισμού αναθέτει στον ENTSO-E την ανάπτυξη ενός μη δεσμευτικού δεκαετούς σχεδίου ανάπτυξης δικτύου σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο την παροχή ενός δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης μετά από 10 έως 15 χρόνια, καθιστώντας το TYNDP μέσα από τον Κανονισμό (ΕΕ) αρ. 869/2022 τη μοναδική βάση για την επιλογή ΕΚΕ.
TYNDP Αερίου
Το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύου (TYNDP) που δημοσιεύει ο ENTSO-G κάθε δύο χρόνια παρουσιάζει την Ευρωπαϊκή υποδομή αερίου και τις μελλοντικές της αναπτύξεις και χαρτογραφεί το ολοκληρωμένο δίκτυο φυσικού αερίου σύμφωνα με μια σειρά από σενάρια ανάπτυξης. Το TYNDP περιλαμβάνει επίσης μια ευρωπαϊκή προοπτική επάρκειας ενεργειακού εφοδιασμού και μια αξιολόγηση της ανθεκτικότητας του δικτύου φυσικού αερίου. Πρόσθετα, περιφερειακά σχέδια επενδύσεων φυσικού αερίου (GRIPs) με επικεφαλής τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (ΔΣΜ) των κρατών μελών με τη βοήθεια του ENTSOG συμπληρώνουν το TYNDP εστιάζοντας σε ζητήματα ιδιαίτερης περιφερειακής σημασίας. Μέσα από τον Κανονισμό (ΕΕ) αρ. 715/2009 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το φυσικό αέριο έχει αναθέτει στον ENTSOG η ανάπτυξη του TYNDP σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάθε δύο έτη.
Πως σχετίζονται τα ΕΚΕ με το TYNDP
Τα προτεινόμενα ΕΚΕ για τη μεταφορά και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες ενεργειακών υποδομών που ορίζονται στο παράρτημα II σημείο 1) στοιχεία α), β), γ), δ) και στ) του παρόντος κανονισμού εντάσσονται στο πλέον πρόσφατο διαθέσιμο διενωσιακό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων για την ηλεκτρική ενέργεια, το οποίο καταρτίζεται από το ΕΔΔΣΜ-ηλ δυνάμει του άρθρου 30 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/943. Τα προτεινόμενα ΕΚΕ για τη μεταφορά και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες ενεργειακών υποδομών που ορίζονται στο παράρτημα II σημείο 1) στοιχεία β) και στ) του παρόντος κανονισμού προέρχονται από την ολοκληρωμένη ανάπτυξη υπεράκτιων δικτύων και τις ολοκληρωμένες ενισχύσεις δικτύων που αναφέρονται στο άρθρο 14 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και συνάδουν με αυτές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία 3) έως 6), σημείο 2 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 869/2022, για όλους τους Ενωσιακούς Καταλόγους που εγκρίνονται, τα προτεινόμενα EKE για τη μεταφορά και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες ενεργειακών υποδομών που ορίζονται στο παράρτημα II σημείο 1) στοιχεία α), β), γ), δ) και στ) του παρόντος κανονισμού, πρέπει να εντάσσονται στο πλέον πρόσφατο διαθέσιμο διενωσιακό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων για την ηλεκτρική ενέργεια, το οποίο καταρτίζεται από το ΕΔΔΣΜ-ηλ δυνάμει του άρθρου 30 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/943.
Τα προτεινόμενα ΕΚΕ για τη μεταφορά και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες ενεργειακών υποδομών που ορίζονται στο παράρτημα II σημείο 1) στοιχεία β) και στ) του παρόντος κανονισμού προέρχονται από την ολοκληρωμένη ανάπτυξη υπεράκτιων δικτύων και τις ολοκληρωμένες ενισχύσεις δικτύων που αναφέρονται στο άρθρο 14 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και συνάδουν με αυτές.
Από την 1η Ιανουαρίου 2024, τα προτεινόμενα ΕΚΕ για το υδρογόνο τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες ενεργειακών υποδομών που ορίζονται στο παράρτημα II σημείο 3) του παρόντος κανονισμού είναι έργα που εντάσσονται στο πλέον πρόσφατο διαθέσιμο διακοινοτικό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων αερίου, το οποίο καταρτίζεται από το ΕΔΔΣΜ-αερίου κατά το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2009.
Έως τις 30 Ιουνίου 2022 και στη συνέχεια για κάθε διενωσιακό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων, το ΕΔΔΣΜ-ηλ και το ΕΔΔΣΜ-αερίου εκδίδουν επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές για την ένταξη έργων στο αντίστοιχο διενωσιακό δεκαετές πρόγραμμά τους ανάπτυξης δικτύων όπως αναφέρεται στα σημεία 3) και 4), προκειμένου να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση και η διαφάνεια της διαδικασίας. Όσον αφορά όλα τα έργα στον ενωσιακό κατάλογο που ισχύει την εκάστοτε στιγμή, οι κατευθυντήριες γραμμές καθιερώνουν μια απλουστευμένη διαδικασία ένταξης στα διενωσιακά δεκαετή προγράμματα ανάπτυξης δικτύων, λαμβάνοντας υπόψη την τεκμηρίωση και τα δεδομένα που έχουν υποβληθεί κατά τη διάρκεια των προηγούμενων διαδικασιών κατάρτισης διενωσιακού δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης δικτύων, υπό την προϋπόθεση ότι η τεκμηρίωση και τα δεδομένα που έχουν ήδη υποβληθεί παραμένουν σε ισχύ.
Το ΕΔΔΣΜ-ηλ και το ΕΔΔΣΜ-αερίου διαβουλεύονται με την Επιτροπή και τον Οργανισμό σχετικά με τα αντίστοιχα σχέδια κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά την ένταξη έργων στα διενωσιακά δεκαετή προγράμματα ανάπτυξης δικτύων και λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις συστάσεις της Επιτροπής και του Οργανισμού πριν από τη δημοσίευση των τελικών κατευθυντήριων γραμμών.
Τα προτεινόμενα έργα μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα που εμπίπτουν στην κατηγορία ενεργειακών υποδομών του παραρτήματος II σημείο 5) παρουσιάζονται ως μέρος ενός σχεδίου, που καταρτίζουν τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, για την ανάπτυξη διασυνοριακών υποδομών μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, το οποίο πρέπει να παρουσιάζεται στην Επιτροπή από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη ή τις οντότητες που καθορίζουν τα εν λόγω κράτη μέλη.
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύου αερίου και ηλεκτρισμού στις ιστοσελίδες www.entsog.eu και www.entsoe.eu, αντίστοιχα.
Πηγές
https://tyndp.entsoe.eu/about-the-tyndp
