Ενεργειακή Απόδοση Προϊόντων
Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των προϊόντων είναι ένα από τα βασικά εργαλεία για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020 και 2030. Προϊόντα τα οποία σχεδιάζονται για να είναι πιο αποδοτικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των αερίων θερμοκηπίου και να επιφέρουν σημαντικές εξοικονομήσεις σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Το Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή σήμανση έχει διπλό σκοπό: αφενός, να εξασφαλίσει ότι μεγαλύτερος αριθμός ενεργειακά αποδοτικών προϊόντων εισέρχεται στην αγορά (μέσω του οικολογικού σχεδιασμού) και, αφετέρου, να ενθαρρύνει και να στηρίξει τους καταναλωτές ώστε να αγοράζουν τα πλέον αποδοτικά προϊόντα βάσει χρήσιμων πληροφοριών (μέσω της ενεργειακής σήμανσης).
Ο οικολογικός σχεδιασμός (Ecodesign) λειτουργεί με τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης και περιβαλλοντικών απαιτήσεων σε οικιακά και βιομηχανικά προϊόντα. Στην ενεργειακή σήμανση, οι ενεργειακές ετικέτες παρέχουν πληροφορίες στους καταναλωτές για την κατανάλωση ενέργειας των προϊόντων και των περιβαλλοντικών επιδόσεων και στοχεύει να τους βοηθήσει να επιλέγουν τα πιο ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα κατά τις αγορές τους.
Πολλά προϊόντα που συνδέονται με την ενέργεια, καθημερινής χρήσης όπως πλυντήρια, ψυγεία, τηλεοράσεις και συσκευές μαγειρέματος υποχρεωτικά συνοδεύονται από Ενεργειακή Σήμανση και έχουν σχεδιαστεί για να πληρούν και ελάχιστες απαιτήσεις Οικολογικού Σχεδιασμού. Παρόμοια σήμανση με τα προϊόντα έχουν και τα ελαστικά επίσωτρα.
Οι κεντρικές κυβερνητικές αρχές έχουν υποχρέωση αγοράς προϊόντων υψηλής ενεργειακής απόδοσης, εφόσον αυτό συνάδει με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η Υπηρεσία Ενέργειας, βάση ετήσιου προγράμματος, παρακολουθεί και συντονίζει τους ελέγχους για επιτήρησης της αγοράς, σε όλες τις πόλεις, όσον αφορά τις υποχρεώσεις για ενεργειακή σήμανση των συσκευών και των ελαστικών και τον οικολογικό σχεδιασμό. Σε περιπτώσεις που εντοπίζονται παραβάσεις από εμπόρους και προμηθευτές επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα. Το κοινό δυνατό να καταγγέλλει στην Υπηρεσία Ενέργειας περιπτώσεις παραβάσεων που εντοπίζει. Για το σκοπό αυτό για τα προϊόντα οικολογικού σχεδιασμού έχει ετοιμαστεί Οδηγός Υπολογισμού Διοικητικού Προστίμου.
Επιπρόσθετα, η Υπηρεσία Ενέργειας συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα EEPLIANT3 που αποτελεί τη συντονισμένη δράση 24 αρμοδίων αρχών για την επίβλεψη της αγοράς κάτω από το πρόγραμμα πλαίσιο Horizon 2020 με στόχους την καθαρή, ασφαλή και αποδοτική χρήση της ενέργειας. Σκοπός της συντονισμένης αυτής δράσης (concerted action) είναι να διαφανούν τα οικονομικά και περιβαλλοντολογικά οφέλη του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369 όσον αφορά το πλαίσιο ενεργειακής σήμανσης και της οδηγίας οικολογικού σχεδιασμού 2009/125 με τον έλεγχο και την αύξηση του βαθμού της συμμόρφωσης των προϊόντων. Ειδικά η συμμετοχή της Κύπρου θα είναι στο πακέτο εργασίας WP9 που αφορά την επίβλεψη της αγοράς για τους θερμαντήρες νερού και τις δεξαμενές αποθήκευσης ζεστού νερού χρήσης (water heaters and storage tanks). Η δράση βασίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 814/2013 για τον οικολογικό σχεδιασμό και τον Κανονισμό (ΕΕ) 812/2013 για την ενεργειακή σήμανση και στον Κανονισμό (ΕΕ) 518/2014 για την ενεργειακή σήμανση προϊόντων που σχετίζονται με την ενέργεια και διατίθενται στο διαδίκτυο.
